Het leven is één groot theater. Overal waar mensen bij elkaar komen wordt een stuk opgevoerd. Politieke kat- en muisspelletjes worden voor of achter de schermen gespeeld, belangen veilig gesteld, slim verpakt in versluierende taal, soms neergezet als klucht. We doen dan net of het allemaal serieus is. Het spel wordt voortgezet in een echt theater. Hier spiegelen wij ons met anderen, dikken de drama’s nog wat aan en dan heet het amusement, opgefleurd met muziek en dans. Vanzelfsprekend heeft de plaatselijke bevolking zoiets nodig.
Elk zichzelf respecterende gemeente heeft in de laatste decennia wel een bouwwerk laten verrijzen dat met grandeur tot de hemel reikt. Ik noem musea, hogescholen, bruggen, bibliotheken, muziekcentra, stations, en natuurlijk theaters. Gemeenten kunnen niet achterblijven om elkaar de loef af te steken. De keuze voor prestigieus betekent glorieuze geschiedschrijving en dat kun je niet zeggen als je investeert in riolen, bestaande panden of natuur in de stad.
Daar waar er nog kleine theaters zijn (Volkskrant 15-05-2015), sluiten deze tot “ongenoegen van de schouwburgdirecteur die nu een zalenboer is geworden”, een veelzeggende opmerking van Hedwig Verhoeven, directeur van de Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties.
Zo ook ons nog niet zo oude Theater aan de Parade. Zoals men van deze veertigjarige vindt een onooglijk en disfunctioneel bouwsel. Ik ken nog wel een groepje gemaskerde beeldbestormers dat triomfantelijk sloophamers en pikhouwelen hanteert voor bij voorkeur heel oude gebouwen, gratis verfilmd. Hopelijk nemen ze in hun enthousiasme de St. Jan niet mee.
De keuze voor een nieuw theater mag democratisch uit twee smaken worden bepaald. Jammer nu weer dat grootsheid leidend is. Iedere beschikbaar komende centimeter wordt ingenomen, 5 meter diepe kelders erin en in totaal 25 m hoger dan het oude theater, gepropt tussen relatieve laagbouw. Net te zwaar voor het maatkostuum en van veraf beeldbepalend.
Op deze plek past meer bescheidenheid. De ontwerpen die er liggen zouden eerder tot hun recht zijn gekomen in het Paleiskwartier. Mét de ruimte en bereikbaarheid. Maar de plek staat al vast. Het bestuderen van de websites van beide architecten maakt overigens een keuze gedifferentieerder omdat de architect zichzelf laat zien in zijn projecten en visie, mocht u nog aarzelen.
Ik houd er rekening mee dat we in eigen voet schieten als het nieuwe theater gedwongen is door rendementsdruk ongebreideld amusement binnen te halen. Eerst maar eens zien of de nieuwbouw zonder conflicten binnen de begroting gerealiseerd kan worden en of het werk eerder opgeleverd is dan de Bartenbrug. Ook wel leuk om een weddenschap op af te sluiten, nóg meer theater.
